Scheelzien, medisch bekend als strabismus, is een aandoening waarbij de ogen niet meer in een rechte lijn kijken. Eén oog kijkt recht vooruit, terwijl het andere afwijkt naar binnen, buiten, omhoog of omlaag. Deze afwijking is niet alleen een cosmetisch probleem, maar heeft ook invloed op het gezichtsvermogen en diepteperceptie. Scheelzien kan voorkomen bij kinderen en volwassenen. Behandelmethoden zijn onder andere een bril, prisma’s, botox en chirurgie. In dit artikel lees je alles over de scheelzienoperatie: hoe het werkt, wie ervoor in aanmerking komt, wat het succespercentage is en wat je kunt verwachten na de operatie.

Wat is Scheelzien?

Scheelzien ontstaat wanneer de oogspieren niet goed samenwerken, waardoor de ogen niet op hetzelfde punt kunnen focussen. Het kan tijdelijk of permanent zijn. Een oog kan naar binnen, buiten, boven of beneden draaien.

Symptomen van Scheelzien:

• Eén of beide ogen staan scheel

• Dubbelzien (vooral bij volwassenen)

• Het hoofd kantelen om beter te zien

• Vermoeide ogen

• Verminderde dieptewaarneming

Wat is een Scheelzienoperatie?

Bij een scheelzienoperatie worden de oogspieren verplaatst of aangepast om de ogen weer recht te zetten. Dit kan door de spier te verzwakken, te versterken of te verplaatsen. De operatie gebeurt meestal onder algehele narcose en op dezelfde dag mag de patiënt meestal naar huis.

Voor Wie is de Operatie Geschikt?

• Scheelzien dat niet verbetert met bril of prisma’s

• Cosmetisch storend scheelzien

• Ernstig dubbelzien

• Scheef hoofd door spieronbalans

• Onvoldoende resultaat van botox

Zowel kinderen als volwassenen kunnen worden geopereerd, mits ze eerst grondig onderzocht worden door een specialist.

Hoe Wordt de Operatie Uitgevoerd?

Via kleine incisies rond het oog past de chirurg de spier aan. Bij verzwakking (recessie) wordt de spier verplaatst; bij versterking (resectie) wordt een deel verwijderd. Soms worden beide ogen geopereerd.

Duur:

• 30 tot 90 minuten

• Patiënt gaat meestal dezelfde dag naar huis

Herstel na de Operatie

• Roodheid, irritatie en tranen zijn normaal in de eerste dagen

• Klachten verdwijnen meestal binnen een week

• Vermijd tillen, zwemmen en make-up gedurende 3–4 weken

• Bril of prisma’s kunnen nog nodig zijn

• Het eindresultaat is meestal zichtbaar na 1–2 maanden

Mogelijke Risico’s

• Infectie

• Te weinig of te veel correctie

• Tijdelijk of blijvend dubbelzien

• Heroperatie (zelden nodig)

Kosten van een Scheelzienoperatie in 2025

De kosten verschillen per ziekenhuis, chirurg en of één of beide ogen worden geopereerd. In Nederland worden de kosten vaak (deels) vergoed door de zorgverzekering.

Voor de Operatie

• Laat een volledig orthoptisch en spieronderzoek uitvoeren

• Behandel eventuele ontstekingen vooraf

• Zorg voor duidelijke uitleg aan patiënt en familie over de herstelperiode

Succespercentage

Het succespercentage van een scheelzienoperatie ligt tussen de 80% en 90%. Sommige patiënten hebben een tweede ingreep nodig. Vroege ingrepen leveren vaak betere resultaten op.

Conclusie

Scheelzien is meer dan een uiterlijk probleem; het beïnvloedt het dagelijks functioneren. Dankzij een juiste diagnose en tijdige chirurgische ingreep kunnen zowel het zicht als het uiterlijk verbeteren. Bij scheelziensymptomen is het verstandig om tijdig een oogarts te raadplegen.